گاهی اوقات اتفاقات کوچک و به‌ظاهر بی‌اهمیت، نشانه گرفتاری‌ها و مشکلات جدی در آینده نزدیک هستند. به‌عنوان مثال می‌توان به لرزیدن ماشین اشاره کرد. شاید خیلی از رانندگان با بی‌توجهی از کنار دلایل لرزیدن ماشین بگذرند. اما خیلی زود با بروز مشکلات جدی‌تر، مجبور به‌صرف هزینه‌های سنگین می‌شوند. به‌همین دلیل تصمیم گرفتیم در قالب یک مقاله جامع تمام دلایل لرزیدن خودرو در شرایط مختلف را بررسی کنیم. حتما تا پایان این مطلب با سرویسکار همراه باشید. نکات بسیار مهمی در انتظار شما هستند.

دلایل لرزش خودرو در یک نگاه

خلاصه آنچه در این مقاله بررسی می‌کنیم را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.

دلایل لرزش خودرو

واقعیت این است که موارد متعددی را می‌توان به‌عنوان لرزش دلایل خودرو برشمرد. این موضوع باعث می‌شود تشخیص علت لرزش ماشین کار ساده‌ای نباشد. پاسخ به چند سوال می‌تواند شما را در مسیر پیدا کردن دلایل لرزیدن غیرمتعارف ماشین کمک کند. این پرسش‌ها عبارت‌اند از:

• آیا لرزش در حالت درجا رخ می‌دهد یا حین حرکت شاهد این اتفاق هستید؟
• آیا افزایش سرعت باعث شدت پیدا کردن لرزش ماشین می‌شود؟
• لرزش خودرو در چه محدوده سرعتی بیشتر به چشم می‌آید؟
• لرزش در ناحیه فرمان یا صندلی احساس می‌شود؟
• آیا لرزش خودرو با صدای غیرعادی همراه است؟

پاسخ این سوالات به‌تعمیرکار کمک می‌کند تا ایراد را سریع‌تر شناسایی و نسبت به برطرف کردن آن اقدام کند. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در صورت مشاهده لرزش ماشین، حتما به این پرسش‌ها فکر کنید. ما در اینجا دلایل خودرو را در چند بخش تقسیم می‌کنیم تا بررسی عوامل مختلف برای شما راحت‌تر باشد.

1. دلایل لرزش خودرو در حالت درجا

گاهی اوقات بلافاصله بعد از استارت زدن، لرزش ماشین شروع می‌شود. حتی ممکن است بعد از ترمز کردن در ترافیک معابر و توقف کامل ماشین هم شاهد لرزیدن آن باشید. چند دلیل مهم را می‌توان برای این اتفاق برشمرد که عبارت‌اند از:

مشکلات کلاچ خودرو

لرزش خودرو در حالت درجا و زمان شروع به حرکت معمولا به‌دلیل مشکلات کلاچ است. علت لرزش ماشین در نیم کلاچ دنده یک معمولا ناشی از آسیب دیدن فنرهای خورشیدی، تمام شدن صفحه کلاچ یا چرب شدن کلاچ در اثر نشت روغن است. بسته به نوع خودرو و کیفیت کلاچ آن باید بین 50 تا 80 هزار کیلومتر یکبار، دیسک و صفحه کلاچ را تعویض کنید.

گاهی اوقات ممکن است شاهد لرزش خودرو بعد از تعویض دیسک و صفحه باشید. در این حالت مشکل ناشی از نصب اشتباه است. حتما در صورت مشاهده این مشکل، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید. در غیر این صورت دیسک و صفحه کلاچ خیلی زودتر از آنچه فکر می‌کنید، آسیب می‌بینند. در نتیجه مجبور به تعویض دوباره آن‌ها خواهید شد.

مشکل در سیستم هیدرولیک خودرو

سیستم هیدرولیک نقش تعیین‌کننده‌ای در راحتی رانندگی و پایداری خودرو دارد. مهم‌ترین قطعه تشکیل‌دهنده سیستم هیدرولیک فرمان هم پمپ است. پمپ هیدرولیک جریان سیال را با فشار در مدار اختصاصی تعبیه شده در ماشین انتقال می‌دهد. به‌این ترتیب شما با نیروی به مراتب کمتری می‌توانید فرمان خودرو را برای تغییر جهت حرکت آن بچرخانید.

اگر هوا وارد سیستم هیدرولیک خودرو شود، شاهد لرزیدن ماشین در حالت درجا خواهید بود. وجود هوا به مقدار زیاد در مدار هیدرولیک باعث ایجاد پدیده کاویتاسیون می‌شود که با لرزش نسبتا شدیدی هم همراه است. برای حل این مشکل باید عملیات هواگیری سیستم هیدرولیک ماشین انجام بگیرد.

شکستگی فن رادیاتور

بعضی از افراد درباره دلایل لرزش خودرو پس از ترمزگیری و توقف خودرو پرس‌وجو می‌کنند. اگر این اتفاق وقتی موتور گرم شده رخ می‌دهد، ممکن است مشکل مربوط به شکستگی فن رادیاتور باشد. فن رادیاتور یکی از اجزای سیستم خنک کننده ماشین است. این قطعه با چرخش هوای محیط اطراف را به سمت رادیاتور مکش می‌کند.

سیستم خنک کننده برای جلوگیری از افزایش دمای بیش از حد موتور وارد عمل می‌شود. به‌همین دلیل اشاره کردیم که هنگام گرم بودن موتور خودرو، علت لرزش ماشین می‌تواند شکستگی فن رادیاتور باشد. معمولا در اثر اصابت اشیاء خارجی احتمال شکستگی فن رادیاتور وجود دارد. وقتی پره‌های فن می‌شکند، از حالت تعادل خارج می‌شود. به‌همین دلیل لرزش نسبتا شدید در ماشین ایجاد می‌کند. راهی برای تعمیر فن شکسته وجود ندارد و باید به‌فکر تعویض آن باشید.

خرابی شمع خودرو

یکی دیگر از دلایل لرزش خودرو در حالت درجا، خرابی شمع خودرو است. همان‌طور که می‌دانید شمع‌ها وظیفه جرقه زدن برای عملیات احتراق ترکیب سوخت و هوا در موتور را بر عهده دارند. اگر شمع خراب شود، عملیات احتراق به‌درستی در موتور رخ نمی‌دهد. به‌همین دلیل سنسور اکسیژن در سیستم سوخت رسانی دچار اشتباه می‌شود. اتفاقی که معمولا با نوعی شوک در موتور همراه است که علاوه بر لرزش ماشین، سروصدای زیادی را هم به‌همراه دارد. کمتر پیش می‌آید که شمع‌های آسیب دیده امکان تعمیر داشه باشند و باید آن‌ها را تعویض کنید.

آسیب دیدن شاسی ماشین

شاسی را به‌نوعی می‌توان چارچوب یک خودرو دانست. بدنه و پیشرانه خودرو روی شاسی سوار می‌شود. به ‌همین دلیل طبیعی است که آسیب دیدگی شاسی، تعادل خودرو را بر هم بزند. بنابراین علت لرزش ماشین می‌تواند مربوط به ضربه خوردن شاسی هم باشد. پیشنهاد می‌کنیم از خرید خودروهای دست دوم که شاسی آن‌ها در اثر تصادف آسیب دیده و سپس تعمیر شده پرهیز کنید. حتی پس از شاسی کشی نیز خودرو به‌شرایط ایده‌آل اولیه باز نمی‌گردد. در عین توجه داشته باشید که برای خودروهای قدیمی حتی احتمال پوسیدگی شاسی هم وجود دارد.

شل بودن تسمه تایم

اگر از تسمه تایم بی‌کیفیت یا با سایز نامناسب در خودرو استفاده شود، هماهنگی بین سوپاپ و پیستون‌ها در موتور به‌خوبی شکل نمی‌گیرد. اساسا عدم هماهنگی بین قطعات موتور، باعث می‌شود که شاهد برخورد قطعات با هم باشیم. اتفاقی که در اثر آن شاهد لرزش بدنه ماشین خواهید بود. به‌همین دلیل شل بودن تسمه تایم را نیز باید به فهرست دلایل لرزش خودرو اضافه کنیم. این لرزش هم در حالت درجا و هم حین حرکت به‌چشم می‌آید.

2. دلایل لرزش خودرو هنگام حرکت

با دلایل لرزش خودرو در حالت درجا آشنا شدیم. داستان به‌همین جا ختم نمی‌شود. در بسیاری از اوقات شاهد لرزیدن ماشین حین حرکت هستیم. دلایل مختلفی را می‌توان برای این موضوع برشمرد. در اینجا یک به یک نکات مختلفی که باید برای این منظور بدانید را بررسی می‌کنیم.

تغییر شکل لاستیک خودرو

گاهی اوقات علت لرزش ماشین هنگام حرکت، تغییر شکل لاستیک‌هاست. لاستیک‌ها در اثر تماس با سطح معابر، فرسوده می‌شوند. در چنین شرایطی احتمال آسیب دیدن آن‌ها وجود دارد. اتفاقاتی مانند ترک خوردن یا پارگی بخشی از لاستیک، ممکن است باعث تغییر شکل آن‌ شوند. برای رفع این مشکل باید به‌سراغ تعویض لاستیک‌های فرسوده بروید. البته گاهی اوقات مشکل مربوط به کاهش یا افزایش فشار باد لاستیک است. در این حالت با تنظیم باد، لاستیک‌ها به‌شکل ایده‌آل خود بر می‌گردند.

یک نکته مهم دیگر نیز در تغییر شکل لاستیک خودرو وجود دارد که معمولا نادیده گرفته می‌شود. اگر خودرو برای مدت طولانی در حالت پارک و بدون حرکت باقی بماند، احتمال تغییر شکل آن وجود دارد. به‌طوری که از حالت گرد به بیضی شکل تغییر فرم می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود حین حرکت، شاهد بالا و پایین رفتن لاستیک‌ها باشیم. اتفاقی که منجر به لرزش خودرو می‌شود. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم حتما هر چند روز یکبار خودرو خود را روشن کنید و برای چند دقیقه رانندگی کنید تا این مشکل به‌وجود نیاید.

بالانس نبودن لاستیک خودرو

یکی از دلایل لرزش خودرو حین شتاب‌گیری، بالانس نبودن لاستیک‌ها است. معمولا در این حالت میزان لرزش ماشین تا محدوده سرعت 60 کیلومتر بر ساعت به اوج خود می‌رسد؛ اما در سرعت‌های بالاتر دیگر خبری از لرزش فرمان ماشین نیست. این موضوع نشان دهنده آن است که لاستیک‌های ماشین شما بالانس نیستند.

بالانس نبودن لاستیک‌ها در عمل یعنی وزن ماشین روی یک طرف آن سنگینی می‌کند. در نتیجه این اتفاق راننده به وضوح لرزش غیرعادی ماشین را احساس می‌کند. شرایط آب و هوایی و همچنین فرسودگی قطعات داخلی چرخ‌ها مانند بلبرینگ معمولا منجر به برهم خوردن تعادل لاستیک‌های ماشین می‌شوند. اگر در جستجوی دلایل لرزش خودرو در سرعت بالا هستید، باید بدانید که خرابی بلبرینگ‌های چرخ، مهم‌ترین عامل این اتفاق به‌شمار می‌رود.

برای بالانس کردن لاستیک‌ها معمولا از دستگاه‌های خاصی استفاده می‌شود. برخی از این دستگاه‌ها به‌صورت استاتیک کار می‌کنند؛ اما بعضی دیگر با چرخاندن لاستیک در سرعت مشخصی، عملیات بالانس کردن را انجام می‌دهند. در هر دو روش پس از شناسایی نقاط برهم زننده تعادل لاستیک، وزنه‌هایی به آن‌ها آویزان می‌شوند تا اصطلاحا لاستیک بالانس شود. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند سالانه یکبار یا به‌ازای هر 10 هزار کیلومتر یکبار، وضعیت بالانس بودن لاستیک‌ها را چک کنید.

مشکلات سیستم تعلیق خودرو

حتی اگر در سرعت‌های پایین شاهد لرزش بیش از حد خودرو هستید، باید نسبت به سلامت سیستم تعلیق ماشین شک کنید. یکی از قطعات مهم در سیستم تعلیق خودرو، سیبک است. سیبک نقطه اتصال سیستم تعلیق به چرخ‌ها در ماشین است. در واقع سیبک، چرخ‌های خودرو را به‌گردش در می‌آورد. اگر هنگام رانندگی در مسیر مستقیم، لرزش غیرعادی احساس می‌کنید؛ اما هنگام چرخاندن فرمان این لرزش قطع می‌شود، شک نکنید که سیبک‌های ماشین شما آسیب دیده‌اند. معمولا این قطعه قابل تعمیر نیست و باید به فکر تعویض آن باشید.

آسیب دیدن کمک فنرهای سیستم تعلیق نیز می‌تواند علت لرزش خودرو در سرعت پایین یا بالا باشد. کمک فنرها بخش قابل توجهی از ضربه‌هایی که به ماشین وارد می‌شوند را مهار می‌کنند. به این ترتیب ارتعاشات کمتری به اتاق خودرو منتقل می‌شود. آسیب دیدن کمک فنرها باعث می‌شود که عملا ضربه‌ها به‌صورت مستقیم به سرنشینان ماشین منتقل شوند.

نکته مهم این است که لرزش ماشین به‌دلیل خرابی کمک فنرها معمولا با سروصدای غیرعادی و کوبش اتاق خودرو حین عبور از دست‌اندازهای معابر همراه است. اگر آسیب وارد شده به کمک فنرها جدی نباشد، قابل تعمیر هستند. در غیر این صورت باید به فکر تعویض آن‌ها باشید.

یاتاق زدن ماشین

علت لرزش ماشین هنگام حرکت با دنده یک یا بالاتر ممکن است مربوط به یاتاقان زدن باشد. وقتی یاتاقان موتور در اثر حرارت و اصطکاک بیش از حد خاصیت خود را از دست بدهد، عملا سایش بین میل لنگ و شاتون به‌شدت افزایش پیدا می‌کند. این اتفاق معمولا با ایجاد لرزش و سروصدای زیادی در موتور خودرو همراه می‌شود. برای رفع مشکل باید حتما یاتاقان آسیب دیده تعویض شود.

میزان نبودن فرمان

لرزش ماشین در حال حرکت ممکن است به‌دلیل میزان نبودن فرمان باشد. این اتفاق در اثر بروز اختلال در سیستم فرمان خودرو رخ می‌دهد. رانندگان با تجربه به‌راحتی می‌توانند متوجه میزان نبودن فرمان ماشین باشند. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که سالی یکبار میزان بودن فرمان خودرو را بررسی کنید تا در صورت وجود مشکل آن را برطرف نمایید.

خرابی توربین گیربکس

در خودروهای اتوماتیک که کلاچ حذف می‌شود، توربین گیربکس نقس رابط بین جعبه دنده و موتور را ایفا می‌کند. علت لرزش ماشین اتومات در هنگام شروع حرکت، خرابی توربین گیربکس است. خرابی توربین گیربکس باعث می‌شود که عملیات انتقال نیرو بین موتور و گیربکس در زمان شروع حرکت و شتاب‌گیری با مشکل روبه‌رو شود. اتفاقی که با لرزش اتاق خودرو همراه است. توربین گیربکس هم جزء قطعه‌هایی است که به‌ندرت تعمیر می‌شود و در اثر آسیب دیدن باید به فکر تعویض آن باشید.

خرابی مفصل CV

مفصل CV یکی اتصالات مهم در خودروهای دیفرانسیل جلو است که در محل اتصال محورها به چرخ‌ها تعبیه می‌شود. به کمک این مفصل است که راننده می‌تواند با چرخاندن فرمان خودرو، جهت چرخ‌ها را تغییر دهد. این قطعه نیز مانند سایر تجهیزات خودرو در معرض فرسودگی قرار دارد. یکی از مهم‌ترین دلایل لرزش خودرو هنگام شتاب‌گیری، خرابی مفصل CV است. میزان ارتعاشات خودرو با افزایش سرعت نیز بیشتر می‌شود. به‌گونه‌ای که کنترل خودرو برای راننده نیز مشکل می‌شود.

3. دلایل لرزش خودرو هنگام ترمز

دلایل لرزش خودرو هنگام ترمز گرفتن اهمیت زیادی دارند؛ چراکه نشان‌دهنده نقص سیستم ترمز خودرو هستند. موضوعی که می‌تواند مشکلات جدی را به‌دنبال داشته باشد. علت لرزش ماشین هنگام فشار دادن پدال ترمز را می‌توان در 5 مورد زیر جستجو کرد:

آسیب دیدن روتور

روتور همان دیسکی است که هنگام ترمز گرفتن، لنت به آن می‌چسبد. طبیعی است که این قطعه در معرض استهلاک بالایی قرار دارد. هر بار که ترمز می‌گیرید، چسبیدن لنت به روتور باعث می‌شود حرارت زیاد به این قطعه منتقل شود. ضمن اینکه اصطکاک نیز به‌مرور زمان ضخامت آن را کاهش می‌دهد. به‌همین دلیل روتور به‌مرور زمان فرسوده می‌شود. این اتفاق باعث لرزش ماشین حین ترمزگیری می‌شود.

خراب شدن کالیپر

کالیپر قطعه‌ای که لنت را به روتور می‌چسباند. خراب شدن این قطعه باعث می‌شود که هنگام ترمز گرفتن، لنت و روتور به‌خوبی به‌هم نچسبند. این اتفاق نیز باعث لرزیدن ماشین هنگام ترمز گرفتن می‌شود.

تاب برداشتن دیسک ترمز

دیسک ترمز نیز یکی دیگر از قطعاتی است که در اثر تاب برداشتن آن ممکن است شاهد لرزیدن ماشین باشیم. اگر هنگام ترمز گرفتن، علاوه بر لرزش صدایی شبیه به زوزه هم به‌گوش می‌رسد، باید نسبت به تاب برداشتن دیسک ترمز شک کنید. مشکل تاب برداشتن دیسک ترمز معمولا در اثر رفتار غلط رانندگی رخ می‌دهد. رانندگانی که در معابر شلوغ با سرعت زیاد رانندگی می‌کنند، مدام مجبور می‌شوند ترمزهای شدیدی بگیرند. این موضوع احتمال تاب برداشتن دیسک را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

از بین رفتن لنت ترمز

همان‌طور که روتور در اثر تماس با لنت آسیب می‌بیند، احتمال از بین رفتن لنت‌ها هم به‌مرور زمان وجود دارد. کیفیت لنت‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در مدت زمان استفاده از آن‌ها دارد. بعضا دیده می‌شود که بعضی از راننده‌ها مجبور می‌شوند روی 40 هزار کیلومتر، لنت ترمز خود را تعویض کنند. در حالی که برخی دیگر از لنت‌ها تا مسافت 80 هزار کیلومتر هم جواب می‌دهند. از بین رفتن لنت ترمز هم می‌تواند یکی از دلایل لرزش خودرو حین ترمز گرفتن باشد که معمولا با صدایی شبیه به سوت همراه است.

سفت شدن پدال ترمز

سفت شدن پدال ترمز نیز ممکن است باعث لرزش ماشین حین ترمز گرفتن شود. این اتفاق معمولا به دلایلی مانند نشتی شیلنگ خلاء، بی‌کیفیت بودن بوستر ترمز، آسیب دیدن کفشک‌های ترمز و پایان عمر مفید روغن ترمز رخ دهد. شما به‌وضوح با فشار دادن پدال ترمز می‌توانید پی به سفت شدن آن ببرید. برای جلوگیری از بروز خطر، فورا با مشاهده این مشکل به تعمیرگاه مراجعه کنید.

کلام پایانی

مجموعه دلایل لرزش خودرو در حالت درجا، حین حرکت و ترمز گرفتن را بررسی کردیم. اگر شما هم جزء آن دسته از رانندگان هستید که لرزیدن ماشین را چندان جدی نمی‌گیرید، پیشنهاد می‌کنیم تجدید نظر کنید. گاهی اوقات لرزیدن خودرو، هشدار جدی از آسیب دیدگی ماشین است. پس از مشاهده این اتفاق، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید تا علت لرزش ماشین پیدا شود. به این ترتیب می‌توانید جلوی بروز خسارت‌های بزرگ را بگیرید.